- Tác giả
- Thiền Sư Nghĩa Huyền
Tổ Sư Thiền này là do đường lối chánh thức của Tổ Sư truyền xuống, gọi là Tham thiền. Tham thiền không phải là ngồi thiền, ngồi thiền cũng không phải là Tham thiền. Nhiều người lầm tưởng rằng ngồi thiền tức tham thiền kỳ thực Tham thiền không cần ngồi cũng được. Như Tổ dạy: Phải khi lao động mà tập Tham được mới tốt, nếu chỉ thích ngồi yên một chỗ vắng lặng mà tập Tham thì khó hy vọng kiến tánh.
Lục Tổ nói: "Đạo do tâm ngộ bất tại tọa". Phẩm Tọa thiền trong Pháp Bảo Đàn Kinh nói đến tọa thiền là tâm tọa (chứ không phải thân tọa) nghĩa là : Ngoài đối với tất cả cảnh giới thiện ác tâm niệm chẳng khởi gọi là tọa, trong thấy tự tánh chẳng động gọi là Thiền. Vậy thế nào là Tham thiền ? Chữ Tham tức là Nghi, Nghi tức là không hiểu, một việc gì đã hiểu rồi thì hết Nghi, hết Nghi tức là không có tham, cho nên Tham thiền rất chú trọng cái Nghi, gọi là NGHI TÌNH. Muốn khởi lên cái NGHI TÌNH phải nhờ CÂU THOẠI ĐẦU, gọi là THAM THOẠI ĐẦU. Thế nào là thoại đầu? Theo Ngài Hư Vân giải thích rằng khi muốn nói một câu thoại thì phải khởi niệm rồi mới nói được, lúc chưa khởi niệm muốn nói gọi là Thoại đầu, nếu đã khởi niệm muốn nói, mặc dù chưa nói ra cũng đã là thoại vĩ rồi. Hiện nay bắt đầu Tham thiền thì chưa đến thoại đầu nhưng cũng không phải ở thoại vĩ, là từ thoại vĩ tiến đến thoại đầu, đang đi ở giữa đường một ngày kia sẽ tiến tới thoại đầu. Lúc ấy câu thoại tự mất, nếu còn câu thoại thì chưa đến thoại đầu. Ngài Hư Vân có thí dụ rằng: "Thoại đầu là cây gậy, Nghi tình là đi, như người cụt chân muốn đi phải nhờ cây gậy, cũng như muốn khởi nghi tình phải nhờ câu thoại đầu vậy”.
Nói Tham thoại đầu, thoại đầu thì nhiều lắm, muôn muôn ngàn ngàn kể không hết, bây giờ tôi chỉ đề ra năm câu thoại đầu để cho người Tham thiền tự mình lựa một câu, câu nào tự mình cảm thấy rất khó hiểu, hiểu không nổi thì câu đó thích hợp cho mình Tham. Chỉ được lựa một câu không cho lựa hai câu và sau khi quyết định câu nào rồi không cho đổi qua đổi lại, thẳng tới mà tham đến kiến tánh mới thôi.
(Trích Đường lối thực hành Tổ Sư Thiền)
Mục lục:
- Đường lối thực hành Tổ Sư Thiền
- Lâm tế ngữ lục - 01
- Lâm tế ngữ lục - 02
- Lâm tế ngữ lục - 03
- Người dịch
- HT Thích Duy Lực
- Người đọc
- Huy Hồ, Đức Uy